ارتقاء 15 پله ای زبان فارسی در دنیا - مجله دور زمین

به گزارش خبرنگاران، به نقل از روابط عمومی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، محمدجواد دهقانی گفت: آنالیز نقشه جامع علمی کشور از یک سو و تأکیدات رهبری انقلاب در دیدارهای مختلف با اعضای هیئت علمی دانشگاه ها و متخصصان زبان فارسی بیش از پیش اهمیت این زبان را به عنوان زبان علمی بین المللی آشکار می نماید.

او گفت: برای نیل به این مهم، سیاست گذاران عرصه پژوهش و همچنین پژوهشگران توجه بیشتری به انتشار آخرین دستاوردهای دانشمندان به زبان فارسی نموده اند و پژوهشگران نیز در سال های اخیر با انتشار مقالات بیشتری در مجلات معتبر نمایه شده فارسی در پایگاه بین المللی اسکوپوس توانسته اند صندلی و اهمیت زبان فارسی را پررنگ تر نشان دهند.

او گفت: با نگاهی جامع و تحلیلی وضعیت زبان فارسی از سال 1997تا انتهای سال 2017 در پایگاه بین المللی اسکوپوس نشان می دهد که انتشار مدارک علمی به زبان فارسی در دو دهه گذشته بیش از 40 برابر و رتبه جهانی زبان فارسی نیز با 15 پله ارتقاء، از رتبه سی ام به پانزدهم رسیده است .

دهقانی ادامه داد: با آنالیز مدارک ثبت شده از نظر تعداد انتشارات زبان فارسی در سالهای 2017-1997 ، در پایگاه اسکوپوس رشد چشمگیری مشاهده می گردد. در بازه زمانی 1997 تا 2000 مدرکی به زبان فارسی در پایگاه اسکوپوس نمایه نشده؛ در واقع از سال 2001 ظهور زبان فارسی بعنوان زبان علم در پایگاه استنادی فوق بوده و تعداد 42 مدرک به زبان فارسی در سال 2001 نمایه شده و روند افزایشی آن در طول سال ها ادامه یافته و عملا تعداد مدارک فوق از سال 2012 به بیش از 1000 رسیده است .

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام با بیان اینکه در حال حاضر تعداد مدارک نمایه شده به زبان فارسی در سال 2017 به میزان 1834 مدرک افزایش یافته است، گفت: مقایسه تعداد مدارک ثبت شده نشان می دهد که در بازه زمانی یاد شده تعداد انتشارات فارسی بیش از 40 برابر افزایش یافته است؛ بنابراین میزان رشد متوسط سالانه کمیت فراوری علم به زبان فارسی در دو دهه اخیر برابر با 25 درصد بوده است .

دهقانی اعلام کرد: مقایسه رتبه زبان فارسی در میان سایر زبان های جهان از نظر تعداد مدارک نمایه شده در پایگاه استنادی اسکوپوس نشان می دهد که زبان فارسی از نظر تعداد مدارک نمایه شده در پایگاه اسکوپوس در میان سایر زبان ها در سال 2001 دارای رتبه سی ام بوده و در گذر زمان همواره رو به رشد بوده است چنانچه در سرانجام سال 2017 زبان فارسی رتبه پانزدهم در میان تمامی زبان ها را کسب نموده است. پیشرفت قابل ملاحظه زبان فارسی از نظر افزایش تعداد انتشارات حاکی از توجه درست پژوهشگران به اهمیت این زبان به عنوان زبان علمی در سطح بین المللی است .

وی اضافه نمود: پایگاه استنادی اسکوپوس با در نظر دریافت مجموعه ای از قوانین و مقررات؛ مجلاتی به 58 زبان گوناگون در جهان نمایه می نماید. سهم (درصد) انتشارات به زبان های مختلف در بازه زمانی 2017-1997 حاکی از آن است که نزدیک 89.4 درصد انتشارات نمایه شده در این پایگاه به زبان انگلیسی است.

او اضافه نمود: از درصد باقی مانده برای سایر زبان ها، زبان های چینی، آلمانی، فرانسه و اسپانیایی رتبه های دوم تا پنجم را به خود اختصاص داده اند. از 58 زبانی که مجلات شان در اسکوپوس نمایه می گردد، زبان فارسی در سال های 2016 و 2017 رتبه 15 داشته و در دو دهه گذشته در مجموع رتبه 22 را از نظر تعداد مقالات نمایه شده به خود اختصاص داده است .

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام گفت: براساس داده های مستخرج از پایگاه Scimago تعداد 171 مجله به نام جمهوری اسلامی ایران ثبت شده و مقالات آنها در حوزه های موضوعی مختلف و به زبان های فارسی و انگلیسی در پایگاه اسکوپوس نمایه شده است.

دهقانی گفت: از این تعداد نشریه، حدود 67 نشریه در حوزه های مختلف علمی مقالات خود را به زبان فارسی منتشر می نمایند، آنالیز ها حاکی از آن است که در پایگاه اسکوپوس در بازه زمانی 2017-1997 در مجموع 12 هزار و 946 مقاله به زبان فارسی در 67 مجله نمایه شده در این پایگاه منتشر شده است.

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام گفت: آنالیز مجلاتی که بیشترین مقالات به زبان فارسی در پایگاه استنادی اسکوپوس دارند نشان می دهد که مجله دانشکده پزشکی اصفهان با 1933 مقاله رتبه نخست، مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران با 1704 مقاله رتبه دوم و مجله زنان، مامایی و نازایی ایران با 708 رتبه سوم را داشته اند.

دهقانی همچنین گفت: علی رغم رشد زبان فارسی به عنوان زبان علم بین الملل، ضروری است گام های بزرگی در این زمینه برداشته گردد. یکی از مناسب ترین راه های عملی برای گسترش زبان فارسی سرمایه گذاری در صنعت نشر حرفه ای و تشویق نشریات و کنفرانس های علمی فارسی به عنوان زبان علم است.

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام اضافه نمود: بازار نشر علم جهان یک بازار انحصاری محسوب می گردد به گونه ای که تنها هفت ناشر بین المللی بیش از 50 درصد مقالات جهان را منتشر می نمایند، بنابراین توسعه زبان فارسی به عنوان زبان علم بین المللی نیازمند سرمایه گذاری، برنامه ریزی، آموزش و تشویق مؤلفه های اثرگذار در نشر علم است.