نگاه گاردین به چالش های روابط آمریکا-ترکیه همزمان با سفر اردوغان به واشنگتن - مجله دور زمین

بهترین تجربه سفر را با تور ترکیه در خاطراتتان ثبت کنید.

به گزارش گروه بین الملل خبرنگاران، روزنامه گاردین روز چهارشنبه با ورود رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه به آمریکا در مقاله ای به تحلیل روابط رو به افول میان آنکارا و واشنگتن پرداخت.

گاردین نوشت، شاید بتوان گفت، روابط میان آمریکا و ترکیه در پایین ترین سطح طی 40 سال اخیر قرار گرفته و با حمله ماه پیش نیروهای ترکیه به شمال روسیه به نقطه بحرانی رسیده باشد. همچنین این هفته ترکیه مبادرت به اخراج یک داعشی آمریکایی الاصل و فرستادن او به یونان کرد.

در سفر قبلی اردوغان به آمریکا در سال 2017، سرکوب معترضان حاضر در مقابل سکونت گاه سفیر ترکیه در آمریکا نمره ای منفی در کارنامه او رقم زد. تصاویر گرفته شده با یک تلفن همراه، نشان می دهد که اردوغان در حال تماشای کتک خوردن معترضان توسط نیروهای امنیتی اوست.

گاردین با اشاره به موارد اختلاف میان دو کشور نوشت، با وجود اتهامات مجرمانه وارد شده علیه بزرگترین بانک ترکیه به دلیل نقض تحریم های ایران و به رسمیت شناختن کشتار ارامنه توسط امپراطوری عثمانی، روابط میان دو کشور همچنان پابرجا است.

این روزنامه انگلیسی علت عدم فروپاشی روابط میان دو کشور را رابطه شخصی خوب میان اردوغان و دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا می داند. مواضع ترامپ درخصوص سوریه، بیشتر به مواضع اردوغان نزدیک است تا کارکنان دولت آمریکا. آنکارا این سفر اردوغان را برای ترسیم آینده روابط دو کشور،حیاتی توصیف نموده است و سیاست گذاران ترکیه مشتاق هستند ترامپ را به عنوان تنها تصمیم گیر مهم واشنگتن در نظر بگیرند.

یکی از مقامات ارشد کاخ سفید گفته است، ترامپ به دنبال تثبیت روابط بلند مدت با ترکیه و تأکید بر اشتراکات دو کشور است. او گفت: این اتحاد، دوره های تاریک در هر دو کشور را دیده است و قرار نیست اگر راهی برای پیش بردن آن وجود دارد به راحتی آن را به دور بیندازیم.

این مقام ارشد دولت آمریکا گفت: هیچ تمایلی برای قطع همکاری هایمان وجود ندارد.

گاردین در ادامه بعضی زمینه های اختلاف میان ترکیه و آمریکا را برشمرد:

1) مسائل سوریه

یکی از اهداف اصلی دولت ترامپ در این ملاقات، کسب توافق ترکیه برای ایجاد آتش بس دائمی در سوریه است. اردوغان نیز به دنبال قطع پشتیبانی آمریکا از نیروهای شبه نظامی کُرد شمال سوریه و واگذار کردن آن ها به آنکارا و مسکو است. اردوغان گمان می کرد با خروج نیروهای آمریکایی از شمال سوریه، برای حمله به کُردها چراغ سبزی قطعی از آمریکا دریافت نموده است اما فشار پنتاگون و وزارت امور خارجه بر ترامپ موجب شد نیروهای آمریکایی به بهانه محافظت از نفت به این مناطق بازگردند.

این واقعیت برای اردوغان محرز شده که ترامپ از حمایت کافی در آمریکا و حتی بین هم حزبی هایش برخوردار نیست. هنگامی که کنگره آمریکا ماه گذشته تحریم هایی را علیه ترکیه وضع کرد، حتی لیندسی گراهام متحد ترامپ در مجلس سنا گفت آگر آنکارا تجاوز بیشتری به سرزمین های تحت کنترل کُردها داشته باشد، این تحریم ها را پیش خواهد برد.

2) مسائل حقوق بشری

نقض حقوق بشر توسط شبه نظامیان تحت حمایت ترکیه در شمال شرق سوریه به مسئله مهمی برای دولت آمریکا تبدیل شده است. یکی از مقامات ارشد آمریکایی در آستانه ملاقات رهبران دو کشور گفت: تا آنجا که به ما مربوط است، مخاطب ما در این زمینه ترکیه است زیرا این ترکیه است که از این افراد حمایت نموده است و ترکیه است که اقداماتی برای گذر از مرز اتخاذ نموده است.

3) جنگنده ها و سیستم دفاع موشکی روسیه

تابستان سال جاری آنکارا اولین محموله سامانه دفاع موشکی S-400 را از روسیه تحویل گرفت. اقدامی که در تاریخ متحدان ناتو بی سابقه بود. ترکیه می گوید پس از آن که آمریکا از فروش سامانه دفاع موشکی پاتریوت به این کشور امتناع کرد، مجبور به خرید چنین تجهیزاتی از روسیه شده است.

در اقدامی متقابل، آمریکا خلبانان ترکیه را از برنامه آموزشی جنگنده های F-35 خارج کرد زیرا این نگرانی را داشت که تعریف این جنگنده در سامانه S-400، اطلاعات حساسی از این جنگنده رادار گریز را در اختیار مسکو قرار دهد.

یک مقام ارشد دولت آمریکا به گاردین گفت: این یکی از مسائل دشواری است که رئیس جمهور [در ملاقاتش] به آن اشاره خواهد نمود.

با وجود تهدید آمریکا درخصوص تحریم ترکیه به خاطر خرید سامانه موشکی از روسیه، آنکارا به گسترش روابط با ترکیه پرداخته و از سر خم کردن در برابر فشار واشنگتن سر باز زده است و تصمیمات خود را در راستای مسائل مربوط به حق حاکمیت ملی خود عنوان نموده است.

4) تحریم هالک بانک

هالک بانک یکی از بزرگترین بانک های ترکیه است که در نهایت ماه گذشته به خاطر انتقال حدود 20 میلیارد دلار در راستای نقض تحریم های ایران متهم شد. این اقدام با خشم آنکارا همراه بود و روابط میان دو کشور را به شکننده ترین نقطه رساند. اردوغان این اتهامات را گامی غیرقانونی و زشت در راستای تنبیه ترکیه به خاطر عملیات در سوریه بیان کرد.

5) استرداد فتح الله گولن

ترکیه از عدم استرداد فتح الله گولن از مخالفان دولت اردوغان توسط مقامات آمریکایی به ستوه آمده است. آنکارا گولن را مسئول کودتای سال 2016 علیه دولت می داند اما به گفته گاردین تا کنون شواهد محکمی در این خصوص به دادگاه های آمریکا تحویل نداده است.

با این که واشنگتن در قبال سرکوب ها و دستگیری های بعد از کودتا سکوت اختیار نموده است، اما در قبال دستگیری و محاکمه کارکنان کنسولی آمریکا به اتهام جاسوسی و ارتباط با گولن، دست از پیگیری برنداشته است.

6) تهدید درخصوص وضع تحریم

کنگره آمریکا تمایل دارد خود را از سیاست کاخ سفید در قبال ترکیه دور نگه دارد. گرچه وضع تحریم علیه وزرای دولت ترکیه در پاسخ به حمله این کشور به شمال سوریه، از دید بعضی، ناکافی به نظر می رسد. این تحریم ها پس از ملاقات معاون ترامپ و وزیر امور خارجه آمریکا با اردوغان برداشته شدند.

با این حال اگر ترکیه از خرید سامانه S-400 روسیه کوتاه نیاید با تحریم های تنبیهی بیش تری روبرو خواهد بود. خاطره تحریم های آمریکا و وضع تعرفه بر فولاد و آلومینیوم ترکیه در سال 2018 همچنان در ذهن دولت ترکیه تازه است.

م