ضرورت تدوین طرح استحکام بخشی رودخانه اراک - مجله دور زمین

به گزارش خبرنگاران، دکتر حسین بختیاری در صحن رسمی شورای شهر اراک با بیان اینکه استان مرکزی در بارش ها از نظر میزان بارندگی استان پنجم کشور بود، اضافه نمود: خوشبختانه با اقدامات و مدیریت اعمال شده خسارت جانی در جریان وقوع این سیل وجود نداشت و خسارات اقتصادی نیز نسبت به دیگر استان ها کمتر بود.

وی با بیان اینکه اگر بارندگی ها و سیلاب مدیریت نمی شد قطعاً شهرستان اراک دچار آسیب می شد، اما مسئله با کمترین خسارت اقتصادی سرانجام یافت اعلام کرد: با اطلاع از وضعیت جوی 27 اسفندماه جلسه ستاد بحران و خدمات سفر شهرستان برگزار و آمادگی لازم ایجاد شد و حتی اولین جلسه مدیریت بحران قبل از آغاز سال کاری برگزار گردید که این امر سه نتیجه به دنبال داشت.

بختیاری اضافه نمود: 170 سد و بند خاکی در شهرستان اراک وجود دارد که مسئولیت بعضی از آنها توسط سه دستگاه مرتبط (شرکت آب منطقه ای، جهاد کشاورزی و منابع طبیعی) پذیرفته نمی شد، اما قبل از بارش ها شناسایی و مورد بازدید و رصد روزانه قرار گرفتند و در طول بارش نیز مورد سرکشی قرار داشتند.

وی با تاکید بر اینکه این سدها و رودخانه اراک موهبتی بودند و در نبود آنها اراک دچار آسیب می شد، گفت: قبل و زمان بارش با یاری افراد محلی مسیل ها و کانال ها و بندها شناسایی، لایروبی و خاک ریزی صورت گرفت و روان آب و سیلاب ها به سمت تالاب راهنمایی شد. تثبیت کانال های شناسایی شده و ممانعت از ساخت و ساز و تجاوز به حریم رودخانه، سدها و بندها در دستور کار است.

فرماندار اراک با بیان اینکه مسائل ایجاد شده در بعضی از نقاط به دلیل دخالت های انسانی در طبیعت بود، اظهار کرد: در سال زراعی 97-96(مهرماه تا 13 فروردین) میزان بارندگی اراک 66 میلیمتر بود که این میزان در مدت مشابه سال زراعی 98-97 با هشت برابر رشد به 500 میلیمتر رسید. از سال 47 تا 98 این چنین بارندگی در استان مرکزی سابقه نداشته است که به خوبی مدیریت شد.

وی در مورد آسیب ها و خسارات اقتصادی توضیح داد: در این راستا باید 2 کار انجام داد در وهله اول پیشنهاد می گردد که از بودجه گلوبال یک مبلغ کارشناسی شده از کل اعتبارات عمرانی و تملک دارایی برای رودخانه اراک اختصاص یابد چراکه خساراتی جدی به این رودخانه وارد شده است و باید طوری عمل گردد که تخریب ها مجدداً تکرار نگردد. کف رودخانه یک متر پایین رفته و این امر باعث خالی شدن زیر دیواره ها شده که باید بتن ریزی در این خصوص انجام و خسارت های حریم نیز جبران گردد، اما کف را نمی توان بتن ریزی کرد و باید دیواره ها بتن ریزی گردد.

وی اضافه نمود: طول رودخانه در محدود خدماتی اراک در حدود 8.6 کیلومتر است که برای بتن ریزی به 29 میلیارد تومان اعتبار احتیاج است.

بختیاری با اشاره به اینکه فرمانداری اراک اگر امکان تأمین اعتبار داشته باشد دریغ نخواهد کرد اضافه نمود: 15 درصد بودجه عمرانی کشور بین استان ها توزیع می گردد که از این میزان مقداری در قالب اعتبارات گلوبال است و باقی بین شهرستان ها توزیع می گردد. طبق تصمیم مجلس شورای اسلامی در سال اخر برنامه پنج ساله ششم توسعه این سهم استان ها به 30 درصد افزایش می یابد و 70 درصد آن به صورت بودجه عمرانی ملی در دل وزارتخانه هاست.

وی توضیح داد: مدیران استانی فعال و دارای برنامه و ارتباط مناسب با مدیران وزارتخانه متبوع خود، می توانند از این سهم 70 درصدی استفاده نموده و اعتبار بیشتری دریافت نمایند و مدیران استان باید در این راستا کوشا باشند.

فرماندار اراک ادامه داد: می توان طرح استحکام بخشی رودخانه اراک را تعریف کرد و در قالب طرح ملی دید تا از همه حمایت ها بهره مند گردد. رودخانه اراک در زمان بارش نجات بخش اراک بود و باید ترمیم گردد، تحقق اعتبار مورد احتیاج ترمیم رودخانه ممکن است و باید همه دستگاه ها از این کار حمایت نمایند.

بختیاری خسارت وارد شده به نقاط شهری اراک را 63 میلیارد تومان دانست که 60 میلیارد تومان آن مختص شهر اراک است.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان مرکزی نیز گفت: 90 درصد تخریب رودخانه اراک حاصل اقدامات غیرکارشناسی است.

به گزارش خبرنگاران، منطقه مرکزی، رقیه یادگاری در صحن رسمی شورای شهر اراک با اشاره به اینکه 3 درصد از بودجه عمومی دولت (520 هزار میلیارد تومان) صرف حوادث غیرمترقبه می گردد، اضافه نمود: استان مرکزی در بارندگی اخیر هزار و 100 میلیارد تومان خسارت دیده است و قطعاً منابع سه درصدی دولت برای جبران این خسارات کفایت نخواهد کرد و باید اصلاحیه در این راستا صورت گیرد.

وی با تاکید بر اینکه تأمین منابع برای جبران خسارت در دست استان نیست و باید این خسارات در قالب فرم های خسارت و با امضای استانداری، فرمانداری و سازمان برنامه و بودجه به وزارت کشور ارسال کند، گفت: برای اختصاص این اعتبار باید مصوبه هیأت دولت در اختیار باشد تا منابع به استان ابلاغ گردد و نمی توان دقیق اعلام کرد که چه سهمی به استان اختصاص می یابد.

یادگاری با اشاره به اختصاص 25 درصدی اعتبار خسارت های زلزله سنگک شهرستان ساوه و 10 درصدی سرمازدگی اضافه نمود: مسلماً خیلی نمی توان به تأمین این خسارات تکیه کرد و باید تدبیری دیگر در نظر داشت.

وی در مورد خسارت وارده به رودخانه اراک اعلام کرد: طی بازدیدی که امروز از راستا رودخانه انجام گرفت تعیین شد که بیش از 90 درصد تخریب ها حاصل اقدامات غیرتخصصی و حاصل دست بشر و اقدامات انسانی است که با سهل انگاری همراه بوده است و حتی ساختمان هایی در حریم رودخانه وجود دارد که غیرقابل توجیه است.

وی خواهان برخورد جدی شهرداری با ساخت و سازهای غیرمجاز شد و گفت: بویژه ساخت و ساز در راستا رودخانه باید نظارت صورت گیرد.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان مرکزی توضیح داد: تخریب در بعضی نقاط به گونه ای است که باید سریعاً اقدامات اضطراری صورت گیرد. تخصیص منابع و اعتبارات مدیریت بحران زمانبر بود و باید در این راستا تصمیمی عاجل داشت.

وی با تاکید بر اینکه باید مطالعات پایه و مقدماتی و مطالعات تخصصی برای رودخانه اراک انجام گیرد، اضافه نمود: باید برای موارد اضطراری که با جان مردم در ارتباط است منابع به سرعت تأمین گردد یا از منابع داخلی شهرداری استفاده گردد یا از اعتبارات 97 در این حوزه جابجا کرد تا اعتبارات 98 تخصیص یابد همچنین از اعتبارات گلوبال استانی استفاده گردد، از طرفی بودجه ای در کمیته برنامه ریزی شهرستان در اختیار است که می توان از آن استفاده کرد.

یادگاری گفت: موضوع این است که اعتباری برای مهندسی رودخانه اراک در نظر گرفته گردد و باید حتی از منظر زیباسازی به این رودخانه توجه گردد، اما منابع محدود است و باید اولویت بندی داشته باشیم و شهرداری باید به این امر ورود کند و سال جاری باید رودخانه و ترمیم آن در اولویت قرار گیرد.

وی اضافه نمود: 5 میلیارد تومان بودجه شهرداری برای ترمیم رودخانه بسیار کم است و باید رقم خوبی به این امر اختصاص یابد، ما هم در کنار شهرداری خواهیم بود. همچنین برای مهندسی رودخانه طرح های ملی نیز لحاظ شده و می توان از آنها استفاده کرد و با تلفیق منابع می توان با اولویت پیش رفت.

یادگاری با اشاره به اینکه استان در سال 97 سه هزار میلیارد تومان درآمد داشته است اضافه نمود: چهار درصد از منابع ملی برای طرح های استان استفاده می گردد و در واقع درآمد و هزینه استان برابر است، هرچند که اداره کشور بر اساس نظام درآمد و هزینه نیست.