خاتمه نامعلوم شهری به نام دانش - مجله دور زمین

به گزارش خبرنگاران، طرح ساماندهی و توسعه دو دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران برای اولین بار سال 81 در دولت سازندگی مطرح شد و در همان دولت نیز کلیات و محدوده اجرای طرح به تصویب رسید. در سال 1382 با تصویب هیأت وزیران منابع مالی اولیه طرح تأمین شد. اما از سال 84 تا 92 (با روی کار آمدن دولت نهم و دهم) اجرای این طرح روند کندی را پیش گرفت که مجدد از سال 1393 این طرح باهدف توسعه فضاهای آموزشی، پژوهشی و فناوری و تأکید بر همکاری متقابل میان شهر و دانشگاه در راستای ایجاد دانشگاهی کارآفرین، سبز و هوشمند دوباره احیا و از سال 1394 با ایده جدید، ایجاد شهر دانش روح تازه ای گرفت.

بر اساس تصمیم هیأت امنای دو دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران، در ابتدا دو راه چاره برای طرح مطرح شد؛ راه چاره نخست انتقال دانشگاه تهران به محلی در اطراف تهران و راه چاره دیگر توسعه دانشگاه در محدوده فعلی آن بود. از آنجایی که در صورت اجرایی شدن راه چاره اول بخشی از هویت شهر تهران از بین می رفت و دانشگاه تهران هم هویت واقعی خود را نداشت، راه چاره دوم مدنظر نهاده شد و خرید ساختمان های واقع در محدوده طرح توسعه در دستور کار نهاده شد. اکنون درصد بالایی از اراضی محدود طرح به تملک دانشگاه تهران در آمده است.

در همین رابطه دکتر محمود نیلی احمدآبادی رئیس دانشگاه تهران طرح توسعه دانشگاه تهران را یکی از قانونی ترین طرح های توسعه ای کشور دانست و در این رابطه به خبرنگاران گفت: قانون این طرح در شورای عالی معماری و شهرسازی تصویب شده است، ضمن اینکه کمیسیون ماده 5 شهرداری، وزارتخانه های علوم و بهداشت طرح توسعه ای دانشگاه تهران را تصویب نموده اند. همچنین شهرداری، استانداری، نمایندگان مجلس و حتی دولت متقاعد به اجرای طرح هستند، بنابراین با اطمینان تاکید می کنم که هیچ ابهام و مسئله ای برای توسعه دانشگاه تهران و ایجاد شهر دانش نداریم.

وی در ادامه در مورد مخالفت بعضی مالکان اراضی اطراف دانشگاه تهران نیز گفت: اگر بعضی از مالکین معترض اجرای این طرح هستند، به این دلیل است که بودجه لازم برای تملک مابقی اراضی تأمین نشده است. در غیر این صورت طرح به خودی خود مسئله ای ندارد و اجرای آن فراتر از دانشگاه تهران در واقع برای شهر تهران مناسب است. ضمن اینکه ما منکر ایجاد مشکل برای ساکنان طرح نیستیم ولی سعی کردیم زمین های تمامی کسانی که مشکل دارند را خریداری کنیم که تا حدودی این امر اجرا شده است.

دکتر نیلی اضافه نمود: برای ایجاد شهر دانش در دانشگاه تهران به مشارکت خیرین و کسانی که علاقه مند به فعالیت در این حوزه هستند احتیاجمندیم و سعی می کنیم از ظرفیت بخش خصوصی و نهادهایی که علاقه مند به مشارکت در شهر دانش هستند استفاده کنیم.

به گفته وی، دانشگاه تهران برای اجرای طرح توسعه ای و ایجاد شهر دانش فقط در بحث تملک احتیاجمند یاری دولت است که امیدواریم اعتبار آن از سوی دولت تأمین گردد.

رئیس دانشگاه تهران پیگیری طرح توسعه دانشگاه تهران را از مهم ترین برنامه های این دانشگاه مطرح نمود و گفت: سال گذشته کمیسیون ماده 5 شهرداری تهران کلیات اجرای این طرح را تصویب کرد. امیدوارم هر چه زودتر مسائل مسالی اجرای این طرح برطرف گردد تا بتوانیم بخشی از آن را قبل از سرانجام امسال اجرایی کنیم.

دکتر نیلی ادامه داد: استراتژی اصلی طرح توسعه دانشگاه تهران، دستیابی به توسعه پایدار در ابعاد مختلف اجتماعی، زیست محیطی و مالی است که دربردارنده گذار از جامعه صنعتی به جامعه دانش بنیان، افزایش و ارتقای سطح استانداردها در زمینه های آموزش، پژوهش و ضرورت رساندن دانشگاه ها به سطح مطلوبی از استانداردهای دنیای است. از دیگر اهداف این طرح، تأمین احتیاج جامعه به نیروی انسانی کارآمد و کارآفرین، ایجاد فضای کارآفرینی جهت قرار دریافت دانش به عنوان مهم ترین منبع فراوری ثروت، ایجاد اشتغال پایدار دانش بنیان با هزینه تمام شده کمتر از اشتغال زایی در بخش صنعت، و بازنگری در مراکز علمی و پژوهشی بر اساس احتیاجهای جامعه است.

وی همچنین در مورد مهم ترین اهداف تشکیل شهر دانش گفت: تربیت نیروی انسانی متخصص، خلاق و کارآمد و اثربخش در داخل و خارج از کشور، فراوری دانش و فن آوری های جدید و پیشبرد مرزهای آن در سطح دنیای، انتقال دانش و اشاعه و نشر آن در داخل و خارج کشور، پاسخگویی به احتیاجهای جامعه به وسیله به کارگیری علوم و فن آوری های نوین، توسعه فرهنگ علمی کشور به عنوان زیرساخت دست یابی به اهداف موردنظر، توسعه زبان و ادبیات فارسی در دیگر کشورها، ارتقا سطح کیفی فضاهای آموزشی، پژوهشی و خدماتی، تعامل مردم و دانشگاه با ایجاد ارتباط بهتر دانشگاه با فضاهای پیرامون آن و در نهایت رونق بخشی به فضای شهری با یاری ایجاد مکان های قابل استفاده در اجتماعات مردمی از اهداف توسعه این طرح است.

به گفته وی، رسیدن به استاندارهای سرانه آموزشی، پژوهشی و فناوری در حد استانداردهای دنیای از دیگر اهداف طرح است که این شاخص ها در حال حاضر در حد متوسط بوده و از استانداردهای بین المللی دانشگاه های معتبر فاصله جدی دارد.

دکتر نیلی در مورد مخالفت بعضی مالکین در اجرای طرح توسعه دانشگاه تهران نیز گفت: بعضی منتقدان به احتمال انحراف طرح از اهداف خود در بهره برداری از املاک خریداری شده و وجود نگاه درآمدی به املاک طرح اشاره دارند، درحالی که همه املاکی که در سه سال گذشته خریداری و تملک شده اند در راستای طرح شهر دانش بهره برداری شدند. به هیچ وجه دیدگاه تجاری نسبت به املاک خریداری شده وجود ندارد و با الگوگیری از دانشگاه های نسل سوم و چهارم، و مطابق با طرح شهر دانش یکسری از ساختمان ها به عنوان پارک های علم و فناوری، یکسری نیز برای افزایش سرانه فضای آموزشی و پژوهشی دانشگاه اختصاص داده شد و بعضی نیز به مؤسسات پژوهشی واگذار شدند. وجود پارک های علم و فناوری در کنار دانشگاه های پیشرفته دنیا بسیار مرسوم است و صرفاً معدود واحدهای مسکونی که در ساختمان های نیمه تملک شده قرار دارند و در حال حاضر برای متروکه نماندن چاره ای جز استفاده مسکونی ندارند، اجاره داده شدند که با تملک کامل آن ساختمان ها از آنها نیز در جهت اهداف شهر دانش استفاده می گردد.

به گفته وی، در بعضی از نقدها ادعا می گردد ساختمان های تملک شده متروکه و خالی هستند درحالی که در مدیریت جدید در 3 سال گذشته تمام املاک خریداری شده ساماندهی شده اند و برای تمام املاک خریداری شده کاربری تعریف شده است. درواقع با طرح ساماندهی که تحت بهره برداری املاک شهر دانش اجرا شده است، امنیت کامل در محدوده طرح شهر دانش برقرار است. در واقع در اتاق دفتر طرح ساماندهی (به جز هشت سالی که دولت نهم و دهم در سال های 1384 تا 1392 طرح را متوقف نموده بودند) به روی مردم باز بوده است. گواه این مطلب آن است که از 1450 ملک شخصی حدود 1000 مورد بدون حتی یک مورد نارضایتی و مشکل قانونی در معاملات اجرا شده خریداری شده اند.

رئیس دانشگاه تهران تاکید نمود: در بعضی از نقدها بر مسائل ساکنین درباره عدم امکان نوسازی املاکشان سخن به میان می آید. درحالی که بازسازی ساختمان های تملیک نشده فعلی ازنظر قانونی مجاز است و مسئله ای بابت بازسازی وجود ندارد. با مساعدت دولت و مجلس شورای اسلامی املاک به تدریج در حال خریداری هستند و درصد املاک مسکونی تملک نشده (حدود 250 ملک) به کل مسکونی هایی که از ابتدا که در محدوده طرح موجود بودند (حدود 1250 ملک)، کمتر از 20 درصد است.

اجرای طرح توسعه دانشگاه تهران و تشکیل شهر دانش به هیچ عنوان متوقف نخواهد شد

دکتر حسن به نژاد معاون دانشجویی دانشگاه تهران، نیز با تاکید بر اینکه اجرای طرح توسعه این دانشگاه و تشکیل شهر دانش به هیچ عنوان متوقف نخواهد شد، اظهار کرد: بودجه و اعتباری از سوی مجلس شورای اسلامی به منظور اجرای طرح شهر دانش تخصیص یافته است که بخشی از این بودجه را دریافت و تا حدودی نیز از طرح اجرا شده است.

وی خاطر نشان کرد: مجلس شورای اسلامی در بودجه 98 دانشگاه تهران نیز اعتباری به منظور اجرای طرح شهر دانش تخصیص می دهد. بنابراین اجرای این طرح با قوت ادامه خواهد داشت و متوقف نمی گردد.

به گزارش خبرنگاران، بر اساس طرح توسعه شهر دانش دانشگاه تهران، قرار است طرح محدوده پردیس مرکزی که در وضع موجود دارای مساحتی بالغ بر 21 هکتار بوده، بر اساس مصوبه سال 1384 شورای عالی معماری و شهرسازی، به حدود 52 هکتار درون محدوده ای منتهی به بلوار کشاورز در شمال، خیابان وصال در شرق، خیابان کارگر در غرب و خیابان انقلاب در جنوب افزایش یابد. در حال حاضر حدود 65 درصد از این هدف گذاری حاصل شده است. اگر چه طی سه سال اخیر دولت، مجلس و کمیسیون ماده 5 مصوباتی را در پشتیبانی از این طرح اختصاص داده و مجلس نیز علاوه بر تخصیص ردیف بودجه ای از سال 1393 به طرح، در سال های 1396 و 1397 نیز تبصره خاصی در قوانین بودجه برای تملک اراضی طرح اختصاص دادند. اما بر خلاف برنامه اعلام شده، اجرای جدی این طرح در سال 98 نیز به دلیل مسائل شدید بودجه ای در هاله ای از ابهام نهاده شده است.