دخمه سنگی ماکو ؛ اثر تیشه فرهاد بر پیکر صخره ها به عشق شیرین را ببینید ، سفر به شهر اورارتویی ؛ بر بام فرهاد قدم بزنید - مجله دور زمین

خبرنگاران: مجموعه تاریخی سنگر شامل شهر دژ، مقبره صخره ای پله دار، بقایای پل، قربانگاه روباز صخره ای و گورستان عمومی است. این مجموعه در قرن هفتم قبل از میلاد از مکان های مهم امپراتوری اورارتو در منطقه بوده است.

بر اساس حدس های اجرا شده، این شهر به اقوام اورارتو تعلق دارد و فاقد استحکامات دفاعی بوده است. جهت شهر شرقی - غربی است و در شرق آن بافت مذهبی شهر قرار گرفته است. در این قسمت شهر یک معبد سنگی متعلق به خدای خالدی (خدای جنگ اورارتوها) نیز واقع است. در میان ارتفاعات اطراف، خانه های عمومی و در غرب شهر سایر تاسیسات همکانی قرار گرفته اند.

کشف دیوار شهر و یک معبد سنگی دیگر در محلی موسوم به کوراوغلی قلعه سی از یافته های مهم این حدس است. بر اساس مطالعات انجام گرفته، شهر در زمان آبادانی خود حدود 20 هکتار وسعت داشته است و اهالی آن نیز آب مورد نیاز خود را از رودخانه سنگر که از میان شهر می گذشته، تامین می کردند.

دخمه سنگی ماکو (بام فرهاد) در این منطقه مربوط به اورارتوئی - دوره مادها در 7 کیلومتری غرب شهر ماکو واقع شده است. این اثر تاریخی در اول فروردین سال 1347 با شماره ثبت 803 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

قصه شیرین و فرهاد از شنیدنی ترین قصه های ایرانی است. عشقی که دل کوه را می تراشد، دستمایه ای شده تا هر جا کوهی تراشیده شده، این قصه روایت شود. بام فرهاد که در نزدیکی شهر ماکو و در غرب این شهر واقع شده نیز راوی این قصه است.

دخمه ای سنگی در دل کوه با پله های دستکند بی نظیر باعث شده که محلی ها روایت کنند که فردی برای آغاز زندگی اش این خانه سنگی را تراشیده است. اما براساس یافته های تاریخی این دخمه دستکند و بی نظیر مربوط به دوره اورارتویی است و حتی حدس زده می شود که یک شهر اورارتی بوده است.

این گور دخمه شامل اتاق هایی است که در دل کوه و درون صخره ای بزرگ تراشیده شده است و با راه پله ای سنگی به کوه متصل می شود. دیواره های سنگی دخمه به نحو اعجاب انگیزی صاف و صیقلی است به نحوی که تراشیدن چنین دیوارهای صافی در دل صخره های سخت کوه حتی در زمان حال نیز مشکل به نظر می رسد. داخل دخمه کاملاً تاریک است و هیچ منبع نوری وجود ندارد.

این گوردخمه تا قرن هفتم پیش از میلاد رونق داشته و گفته می شود توسط روس ها کشف و خزائن آن توسط اقبال السلطنه که بعد از پدرش به حکومت منطقه ماکو رسید، ضبط شده است.

این گوردخمه رو به شهری باستانی و گورستان آن قرار گرفته است که اکنون بر روی آن روستای سنگر بنا نهاده شده و آثار یک قربانگاه نیز در 300 متری این محل قابل مشاهده است. در کوچک ورود و خروج به دخمه نیز رو به کوه های دو قلوی آرارات ترکیه باز و بسته می شود که با اعتقادات دوران اورارتو بی ارتباط نیست.

تصاویری از این دخمه باستانی را در زیر ببینید:

عکاس: اکبر رفاهی